พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 485
๙ . พราหมณสูตร ๑
ว่าด้วยเหตุปัจจัยที่ให้สัตว์เข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก
[๑๙๗] ครั้งนั้นแล พราหมณ์คนหนึ่งเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาค-
เจ้าถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับ พระผู้มีพระภาคเจ้า ครั้นผ่านการปราศรัย
พอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้ว ได้ทูลถาม
พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ท่านพระโคดมผู้เจริญ อะไรหนอแล เป็นเหตุ
เป็นปัจจัยเครื่องให้สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงอบาย
ทุคติ วินิบาต นรก.
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่ง
การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำเสมอ สัตว์บางพวกในโลกนี้
เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก.
๑. อรรถกถาเป็นสูตรที่ ๑๐ แก้ว่ามีเนื้อความง่ายทั้งนั้นแล.
พร. ท่านพระโคดมผู้เจริญ ก็อะไรเล่า เป็นเหตุเป็นปัจจัยเครื่อง
ให้สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.
พ. ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติธรรมและประ-
พฤติสม่ำเสมอ สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลก
สวรรค์.
พร. ข้าพเจ้ายังมิรู้ทั่วถึงอรรถแห่งภาษิตโดยย่อของท่านพระโคดม
ผู้เจริญนี้โดยพิสดาร ขอประทานโอกาส ขอท่านพระโคดมผู้เจริญโปรด
ทรงแสดงธรรม โดยประการที่ข้าพระองค์จะพึงรู้ทั่วถึงอรรถแห่งภาษิต
โดยย่อของท่านพระโคดมผู้เจริญนี้โดยพิสดารเถิด.
พ. ดูก่อนพราหมณ์ ถ้าเช่นนั้น ท่านจงฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจัก
กล่าว.
พราหมณ์นั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้า
ได้ตรัสว่า ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำ
เสมอทางกายมี ๓ อย่าง การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำเสมอ
ทางวาจามี ๔ อย่าง การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำเสมอ
ทางใจมี ๓ อย่าง.
ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำ
เสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนใน
โลกนี้ เป็นผู้ฆ่าสัตว์ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรมและ
การประพฤติไม่สม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำ
เสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคน
พระสุตตันตปิฎก อังคุตรนิกาย ทสก-เอกาทสกนิบาต เล่ม ๕ - หน้าที่ 487
ในโลกนี้ เป็นผู้กล่าวเท็จ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติอธรรม
และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางวาจามี ๔ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติอธรรมและการประพฤติไม่สม่ำ
เสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคน
ในโลกนี้ เป็นผู้อยากได้ของผู้อื่น ฯ ลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติ
อธรรม และการประพฤติไม่สม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติอธรรมและการประ-
พฤติไม่สม่ำเสมออย่างนี้แล สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไปย่อมเข้าถึง
อบาย ทุคติ วินิบาต นรก.
ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติและการประพฤติสม่ำเสมอทาง
กายมี ๓ อย่าง การประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอทางวาจามี
๔ อย่าง การประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง.
ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอ
ทางกายมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้
ละการฆ่าสัตว์ เว้นขาดจากการฆ่าสัตว์ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การ
ประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอทางกายมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอทาง
วาจามี ๔ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้ ละการ
กล่าวเท็จ เว้นขาดจากการกล่าวเท็จ ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประ-
พฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอทางวาจามี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ ก็การประพฤติธรรมและการประพฤติสม่ำเสมอ
ทางใจมี ๓ อย่าง อย่างไรเล่า ดูก่อนพราหมณ์ บุคคลบางคนในโลกนี้
ไม่อยากได้ของผู้อื่น ฯลฯ ดูก่อนพราหมณ์ การประพฤติธรรมและการ
ประพฤติสม่ำเสมอทางใจมี ๓ อย่าง อย่างนี้แล.
ดูก่อนพราหมณ์ เพราะเหตุแห่งการประพฤติธรรมและการประ-
พฤติสม่ำเสมออย่างนี้แล สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อตายไป ย่อมเข้าถึง
สุคติโลกสวรรค์.
พ. ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งยิ่งนัก ฯลฯ
ขอพระโคดมผู้เจริญโปรดทรงจำข้าพระองค์ว่าเป็นอุบาสก ผู้ถึงสรณะ
ตลอดชีวิต ตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.
จบพราหมณสูตรที่ ๙